NUG (که در گذشته ژنژویت زخمی حاد نامیده می شد)و فرم شدیدتر آن nup از سال 1999 توسط اکادمی پریودنتیکس آمریکا مجدداًطبقه بندی شده و در دسته بیماری های یریودنتال نکروزان قرار داده شدند. NUG و NUP به ترتیب بیماری های التهابی زخمی حاد لثه و پریودنشیوم هستند که با عفونت پلی میکروبی مرتبط می باشند. در جنگ جهانی اول NUG به نام بیماری (Treneh mouth) شناخته می شوند چرا که میان سربازانی که در سنگرها بودند شایع بود. NUG و NUP باسرکوب سیستم ایمنی مخصوصاً( AIDS) ، ناتوانی ،سیگار کشیدن، استرس، بهداشت ضعیف دهان ، ترونای موضعی و آلودگی غذایی رابطه بسیار قوی دارد. همچنین دیابت ممکن است یک ریسک فاکتور باشد.

مشخص نسیت که NUG آغاز کننده NUP  می باشدیا خیر اما آنها هر دو در بیماران AIDS دیده می شوند. NUP   و نوما هر دو در جوامع دچار فقر اقتصادی و سطوح اجتماعی پایین شایع می باشند.

اتیولوژی و پاتوژنر

در مهمترین و با ثبات ترین میکروبهایی که در ضایعه دیده می شوند شامل می باشند. در بیماران HIV ، کاندیدا هریس ویروس به طور شایع حضور دارند. چونکه برخی از این ارگانیسم های  فوزواسپیروکت  در بافت یریودنتال به وفورپیدا می شوند بسیاری افراد (دانشمندان) معتقدند که محیط لثه در میزبان دچار ضعف سیستم ایمنی اجازه تکثیر باکتری ها را می دهد.به احتمال زیاد تخریب بافت (لثه و بافت های اطراف) ناشی از تولید اندوتوکسین و یا فعالیت ایمونولوژیک می باشد. بعلاوه بیماران کاهش شیمیوتاکسی نوترونیلها و فاگوسیتوزیس را نشان می دهند که این امر منجر به کنترل ضعیف  عفونت می گردد.برخی مطالعات وجود هرپس  ویروس در میان مایع لثه ای نشان داده اند،چنین ویروسهایی در ترشحات دهان به خصوص در نواحی که تخریب بافتی وجود دارد دیده شده اند البته چون این ویروس در محیط زخمی  بلافاصله ریزش می کنند بنابراین ممکن است این ویروسها همراهان غیر پاتوژنیک موجود  در این بیماران باشند.اگر بیماری سیستمیک زمینه ای وجود داشته باشد NUG و NUP می تواند به سرعت از لثه به بافت پریودنتیوم و بافت نرم منتشر شود و منجر به ایجاد cahcrum  oris  نومایا گانگرن دهان صورتی شود. این وضعیت بویژه در کودکان که سوء تغذیه دارند و در جوامع فقیر زندگی می کنند بیشتر ممکن است رخ دهد . دیده شدن این وضعیت در آفریقا غیر شایع نیست. احتمالاً در پیشرفت  NUP به cahcrum  oris فوزوباکتریوم نکرونورم نقش مهمی دارد چرا که ارگانیسم می تواند توکیس ، همولیزین ،کلوتوکسین و آنزیم های یروتئولیتیک تولید کند که همه باعث تخریب وسیع بافتی می شود.

یافته های کلینیکی:

تب و بی حالی حال ممکن است در NUG و NUP دیده شود یا ممکن است بیمار این علائم را نشان ندهد. لنفادنویاتی ساب مندیبده معمولاً وجود دارد. این علامت در بیماران که دارای کاهش  سیستم ایمنی هستند برجسته تر است.بیماران نوما معمولاً تب نوسانی ، آنمی مشخص ، شمارش بالای سلول های سفید، ناتوانی عمومی، و تاریخچه ای از ابتلای اخیر به سایر بیماری های سیستمیک مثل سرخک راه را می دهند.

تظاهرات دهانی:

آغاز NUG سریع و حاد است افزایش ترشح بزاق احساس مزه فلزی و حساسیت لثه ای علائم اولیه بیماری می باشند. این علائم که به سرعت گسترش یافته و موجب اریتم و درد شدید لثه همراه با زخم های پراکنده و punched-out  می گردد که معمولاً در پاپیلای بین دندانی دیده می شود ، اگر چه بر روی هر قسمتی از لثه ها مارجینال را ممکن است در گیر کند

همراه این علائم بوی بد دهان نیز وجود دارد و ممکن است لثه خونریزی نشان دهند. بخاطر این که درد شدید همراه با ژنژویت مانع انجام رعایت بهداشت دهان مناسب می شود ممکن است مقدار زیادی پلاک در اطراف دندان ها مشاهده شود. بیمارانی که مقدار نوترونیلها پایین است و ضعف سیستم ایمنی دارند مستعد ابتلا به این ضایعات هستند.در بیماران ایدزی شیوع NUp تقریباً6 درصد است و یک نشان دهنده قوی از افت سلولهای CD₄  به کمتر از  200cell/_mm3  می باشد.در این افراد این نواحی ممکن است منجر به استئونکروز یا نکروز بافت نرم شود.

در بیمارانی که ضعف سیستم ایمنی شدید دارند یا مبتلا به سوء تغذیه هستند NUG و NUP ممکن است به نوما پیشرفت کند.پوست روی ضایعه بد رنگ شده و از پی آن سوراخ شدگی پوست ایجاد می شود. ضایعات دهانی صورتی به شکل یک مخروط هستند که قاعده آن در حفره دهان و نوک آن به سمت پوست قرار دارد.مخاط دهان دچار slough شده و سپس اندامها و استخوان نکروز و عریان دچار sequestration می گردد.بدون درمان میزان مورتالیتی (مرگ و میر) 90 تا 70  درصد رسیده است.

تشخیص افتراقی

آغاز حاد ضایعات اریتما توز و زخمی لثه ممکن است نشان دهنده ژنژیواستوماتیت هرپس اولیه باشد که توسط کشت این ضایعات به راحتی رول آوت می شود. دسکواماتیو جنجیواتیس (که بوسیله لیکن پلان، پمفیگوئید غشاء مخاطی،پمفیگوس و لگاریس و واکنشهای افزایش حساسیت ایجاد می شود)ممکن است ابتدا بر روی لثه ایجاد شود و با هیچ علامت پوست یهمراه نباشد به هر حال آغاز هیچ کدام از حالات نامبرده شده و به صورت حاد نمی باشد و به صورت  مزمن  بوده و یا اینکه در عرض ماهها و یا سال ها پیشرفت کرده است و نمای مشخصه آن ها در عوض نکروز بیشتر به صورت التهاب است.

زخمهای نوتروپنیک در بیماران که تحت شیمی درمانی سرطان قرار گرفتد ممکن است نمای مشابهی داشته باشند و منجر به زخمها و نکروز وسیع لثه مارجینال و دیگر سطوح مخاطی شوند.

زخم منفرد بزرگ و نکروتیک نوما ممکن است تشخیص عفونت قارچی یا عفونت با خانواده هر پس ویروس ها را در بیماران،مخصوصاً بیماران با ضعف سیستم ایمنی مطرح کند. کارسنیوم سلول سنگفرنی باید در این بیماران مدنظر باشد.

تست های آزمایشگاهی

کشت ترشحات سالکوس لثه ترکیبی از باکتری ها بویژه تریپونما ، پروتلا اینترمدیدیا ، فوز و باکتریوم نوکئاتوم و سایر باکتری ها که در قسمت های قبل ذکر شد را نشان می دهد ضایعات نکروز شونده لثه ممکن است توسط میکروب هایی غیر از فوزو اسپروکت ها مانند سودوموناس آئروژیناز ایجاد شوند. بیوپسی کمکی در تشخیص نمی کند هر چند که ممکن است جهت رد سایر حالات که نمای کلینیکی مشابهی دارد انجام گیرد . در ضایعات زخم، نکروز وسیع، ، واسکولیت هستیو سیتیک همراه با لخته فیبرین داخل لومن عروق و انفیلتراسیون شدید لنفوسیتها را نشان می دهد.

کنترل و درمان

تدابیر درمانی بر اساس مراقبت های حمایتی ،کنترل درد. درمان قطعی و تعیین عوامل مستعد کننده زمینه ای استوار است. در بیمارانی که سوء تغذیه دارند بهبود و ضعیت تغذیه ضروری است تا مانع از پیشرفت ضایعات لثه ای به توما شود.

درمان قطعی NUG و NUP دبریدمان آهسته است تا بتوان تا جایی که امکان دارد پلاک و دبری ها برداشته شود.که این امر توسط بی حس کننده های موضعی در جلسات اول  بهتر انجام  می شود.استفاده از دهان شویه هگزیدین دی گلوکونات در بیش از 90% موارد منجر به بر طرف شدن بیماری می شود. بیمارانی که بیماری وسیع تری دارند یا علائم سیستمیک دارند ممکن است نیاز به تجویز آنتی بیوتیک موثر  بر بی هوازی گرم منفی مانند بتالاکتام داشته باشند.

به طور جالب مترونیدازول هم که اثر کمی بر روی اسییروکت ها دارد در درمان بیماری موثر است که نشان دهنده این نکته است که بهبود حتی بدون درمان کامل عفونت میکروبی ممکن است رخ دهد.

زمانی که فاز حاد و دردناک بیماری برطرف شد  جرم گیری و تسطیح  سطح ریشه جهت برداشته کامل پلاک و جرم اندیکاسیون دارد جراحی یریودنتال ممکن است جهت تصحیح نقایص لثه ای پریودنتال مورد نیاز باشد.

ممکن است نیاز باشد که بیمار از نظر HIV یا سایر حالاتی که باعث ضعف سیستم ایمنی می شوند (مانند دیسکرازی خونی)ارزیابی شود.

بیماران مبتلا به نوما نیاز به درمان تهاجمی با مکمل های غذایی، آنتی بیوتیکها و دبریدمان بافت دارند.با وجود این بیماران بهبود یافته از این از این وضعیت به خاطر بافت از دست رفته واسکارایجاد شده دچار بد شکلی ها و اختلالات عملکردی جدی نشان می دهد.